Franciszek Dbałowski (1826-1901)

Fotografia opisana jako „Fr. Dbałowski” znajduje się w albumie rodziny Koszałków. Nie wiadomo, kim był jegomość ze zdjęcia ani jaka była jego relacja z rodziną. Zapytanie wyszukiwarki internetowej nie zwraca żadnych interesujących rekordów dla nazwiska „Dbałowski” – ale możemy pokusić się o małe śledztwo.

Na piersi po lewej stronie widać przypięte 2 odznaczenia. Lewe z nich to krzyż, na prawym medalu widać charakterystyczny profil cesarza Franciszka Józefa. Spróbujmy ustalić możliwe typy odznaczeń.

Krzyż identyfikuję jako Złoty Krzyż Zasługi (Goldenes Verdienstkreuz). Odznaczenie zostało ustanowione w 1850 r. Wstążka wygląda na jednorodną kolorystycznie. Odznaczenie to aż do 1914 r. nadawano tylko za zasługi cywilne, na jednorodnej, czerwonej wstążce. W 1914 r. zaczęto go nadawać również za zasługi militarne; przy tym typie wstążka miała kolory biało-czerwone¹⁾Zobacz też: VERDIENSTKREUZ – Krzyż Zasługi..

Okrągłe odznaczenie może być Medalem Honorowym za 40 lat Nienagannej Służby (EHRENMEDAILLE für 40 Jahre treue Dienste), również w wersji cywilnej. Odznaczenie zostało ustanowione w 1898 r. z okazji jubileuszu 50-lecia panowania, przez Cesarza Franciszka Józefa I. W wersji cywilnej otrzymywali je urzędnicy państwowi za 40 lat nienagannej służby.²⁾Zobacz też: Ehrenmedaiille für 40 Jahre treue Dienste – cywilny.

Na prawej dłoni mężczyzna nosi sygnet.

Zdjęcie zostało wykonane na kartoniku, ze względu na Medal Honorowy – po 1898 r; górną granicę określiłabym na ok. 1920 r. Sfotografowany mężczyzna może mieć ok. 70 lub więcej lat. Ponieważ odznaczenia są ewidentnie wersją cywilną, więc mężczyzna musiał być zasłużonym urzędnikiem państwowym. Sprawdźmy więc w losowo wybranym schematyzmie – wybrałam 1902 r. – czy występuje tam osoba o nazwisku Dbałowski. Tak, występuje!

Wg szematyzmu na 1902 r., Franciszek Dbałowski był dyrektorem szkoły ludowej w Wadowicach oraz członkiem Rady Szkolnej Okręgowej w Wadowicach, reprezentującym zawód nauczyciela. Ustalenie kluczowej informacji, czyli miejscowości, pozwala precyzyjnie zlokalizować naszego nieznajomego z fotografii.

Franciszek Dbałowski (1826 – 1901) – wadowiczanin, nauczyciel i dyrektor szkoły głównej, dyrektor szkoły żeńskiej, członek Rady Miejskiej³⁾opr. Czesław GIl OCD „Kronika klasztoru karmelitów bosych w Wadowicach 1892-1921”, Kraków 2009, str. 23.. Współzałożyciel oddziału Polskego Towarzystwa Pedagogicznego w Wadowicach w 1868 r.⁴⁾ „Księga Jubileuszowa Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego 1868-1908”, Lwów 1908, str. 194

Nie wiemy, dlaczego zdjęcie Franciszka znalazło się w rodzinnym albumie. Z Wadowic pochodziła moja praprababka, matka Zofii Koszałkowej; z kolei jej mąż, prapradziadek Antoni był dyrektorem szkoły w Brodach – być może ktoś z nich jest ogniwem między dżentelmenem z fotografii a naszą rodziną. Ciocia Ela wspominała, że jego nazwisko przewijało się w czasach dzieciństwa w domowych rozmowach.